تحلیل گفتمان: با تاکید بر گفتمان انتقادی به عنوان روش تحقیق کیفی

Authors: not saved
Abstract:

تحلیل­گفتمان، رویکردی میان رشته­ای است که ریشه در زبان­شناسی دارد. این اصطلاح برای اولین بارتوسط «زلیک هریس» به­ کار رفته است. هدف عمده تحلیل گفتمان این است که تکنیک و روش جدیدی را در مطالعه متون، رسانه­ها، فرهنگ­ها، علوم، سیاست، اجتماع و مواردی مانند آن به ­دست آورد. بنابراین، تحلیل گفتمان جزء روش­های تحقیق کیفی بوده که جهت کشف معنای به­ کار رفته در متن یا سخن به­کار می­رود و از آن در زمینه­های مختلف مانند سیاست، رسانه­ها و ... استفاده می­شود. رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی سیری تکوینی از ­تحلیل گفتمان در مطالعه­های زبان­شناختی است­که تحلیل­گفتمان را به­ لحاظ نظری و روش­شناختی از سطح توصیف متون به سطح تبیین ارتقا داده است و به لحاظ محدوده تحقیق نیزگستره ­آن را ازسطح بافت موقعیت فرد به سطح کلان یعنی، جامعه، تاریخ و ایدئولوژی وسعت بخشیده است. در تحلیل گفتمان انتقادی نقد ایدئولوژی و قدرت بیش از سایر انواع تحلیل گفتمان مورد توجه قرار دارد. این مقاله در صدد است ضمن معرفی تحلیل گفتمان انتقادی،  نظریه پردازان مطرح در این حوزه را به ایجاز معرفی نماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روش شناسی تحقیق کیفی در پرستاری: تحلیل گفتمان

مقدمه: یکی از روش‌های نوظهور کیفی در روش‌شناسی پژوهش، روش تحلیل گفتمان است. این روش یکی از روش‌های غیر واکنشی و غیر مداخله‏ای می‌باشد که به دنبال تحلیل و مشاهده و بررسی اسناد و متون از قبل ثبت و ضبط شده است. هدف از انجام مطالعه حاضر، تبیین روش تحلیل گفتمان و کاربرد آن در پرستاری بود. روش‌: از طریق جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی متنوع و متعدد مانند Ovid، Medline، Google Scholar، ProQuest، ScienceD...

full text

تحلیل انتقادی گفتمان ایرانشهری (با تاکید بر نگاه رانسیری به اندیشه جوادطباطبایی)

هدف از این پژوهش، تحلیل گفتمان ایرانشهری به مثابه گفتمان هویتیِ نوین ایرانیان در کلیت اقتصادی- سیاسی معاصر است. از آن‌جا که صورت‌بندی نوین این گفتمان در آثار جوادطباطبابی ظهور یافته، مفصل­بندی این گفتمان و چراییِ هژمونیک­شدن آن بر مبنای متون نویسنده نام‌برده مورد پرسش قرار می­گیرد. در ادامه مفهوم خلاِ ایجاد شده به وسیله نئولیبرالیسم را واسطه قرار داده و به صورت‌بندی این خلا در گفتمان ایرانشهری بر ...

full text

بررسی تطبیقی رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان

چکیده «رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان» یکی از روش­های کیفی در حوزه مباحث اجتماعی و فرهنگی است. بر مبنای این گرایش زبان انعکاس­دهندۀ شفاف و آینه­واری از واقعیت نیست، بلکه ابزاری است تنیده در روابط قدرت که موجب برساخت اجتماعی واقعیت می­شود. خود این رویکرد از دو گرایش عمده تشکیل شده است که عبارتند از: الف) تحلیل گفتمان فوکویی؛ ب) تحلیل گفتمان انتقادی. برای شناخت بهتر این رویکرد، می­بایست به ت...

full text

تحلیل انتقادی گفتمان چانه زنی

تحلیل گفتمان به بررسی تأثیر روابط انسانی، جنسیتی، فرهنگی و ارزش­های اجتماعی بر گفتمان می­پردازد و چگونگی نمایش این روابط در متن را مطالعه می­کند. در این راستا، این پژوهش در بررسی پدیده اجتماعی چانه­زنی از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی با توجه به فرآیند کنترل ذهن مخاطب بهره می­گیرد. به باور فوکو، قدرت محدود به ساختار تعاملی از پیش تعیین‌شده‌ای نیست و مشارکان کلام به­واسطه ماهیت غیرقطعی قدرت، در گف...

full text

تحلیل گفتمان انتقادی لامیۀ العرب

گفتمان انتقادی، کارکرد زبان در جامعه و سیاست را بررسی می‌کند و معتقد است که عواملی همچون بافت تاریخی، روابط قدرت و سلطه، نهادهای اجتماعی و فرهنگی و ایدئولوژیکی، متن یا صورت زبانی و معانی جدید را به وجود می‌آورند. و گفتمان را می‌سازند. و در این رویکرد، زبان آینه ی شفافی نیست که حقایق را بنمایاند؛ بلکه شیشهی ماتی است که حقایق را تحریف می‌کند. بنابراین در این مقاله، سعی بر آن است تا ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 4

pages  7- 28

publication date 2009-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023